“Du er ikke klog. Du er bare velformuleret”

Det var første time, jeg havde med det her hold. Vi var næsten en måned inde i skoleåret, men lange weekender, introdage og Tønder Festival havde gjort, at jeg først havde dem nu. Til kultur. 2 lektioner om ugen. Resten af skoleåret.

Jeg havde brug for at lære dem bedre at kende, så vi tog et helt løst modul, hvor jeg stillede en masse spørgsmål, og de svarede. Tænkte sig om. Svarede igen. Og da vi talte om identitet, fortalte jeg, hvad jeg havde fået ud af en af pigernes valg af motiv og tema og illustration til hendes værelsesdør. Noget med populærkultur og at være i centrum af tingene. Hun tog det med et grin. Og tænkte sig åbenbart lidt mere om resten af timen, for da den var slut, tog hun fat i mig:

Jeg tror slet ikke, du er klog. Du er bare velformuleret. 

Tak for den. Gennemskuet på første skoledag 🙂 Hvad betyder det? Kan man være velformuleret uden at være klog? Klog uden at være velformuleret? Er det ene vigtigere end det andet? Jeg elsker det. De er så kvikke. Så rappe i replikkerne. Og der er meget omsorg, empati og kærlighed.

Vi begyndte skoleåret med samtaler med kontaktgrupper. De skulle blandt andet svare enkeltvis på, hvad det vil sige at være en god kammerat. De har alle lært, at så skal de svare noget med, at de tager sig af dem, der er udenfor, og som ikke er med i fællesskabet. Det er fint. Det er et godt udgangspunkt. Men noget af det, jeg synes er vigtigt, er at flytte den slags skoletillærte viden til praksis.

De første uger spurgte de konstant: “Får vi karakter for det her?” – naturligvis med den underforståede præmis, at hvis der ikke var karakterer involverede, så behøvede de ikke deltage.

Så jeg har brugt meget tid og energi på at forklare, at jeg selvfølgelig giver dem de karakterer, som undervisningsministeriet kræver, men at jeg ikke bryder mig om tal som et parameter for læring. At jeg foretrækker, de fokuserer på at lære noget. At det er deres eget ansvar, at de lærer noget.

De slipper ikke for timerne, så de kan lige så godt få så meget ud af det som muligt. Og med den grundpræmis på plads forsøger jeg så at møde dem, der hvor de er. Hvad har de lyst til? Hvordan vil de gerne lære? Hvad har de brug for, at jeg gør? Hvordan hjælper vi bedst hinanden? 

Hov, det var jo ikke meningen, det her skulle være en gennemgang af mine didaktiske visioner (ja for sådan nogle har jeg jo fået mig – de kommer med jobbet 😎). Det skulle være en lovprisning af alt det, jeg er glad for. Her kommer lidt mere af det:

Jeg er meget begejstret for den direkte kontakt og den kontante afregning. Jeg er vild med, at jeg kommer så tæt på de her unge mennesker, at de deler bidder af deres liv med mig. At de fortæller om deres frustrationer, udfordringer og oplevelser indtil nu.

De er meget bevidste. Meget institutionaliserede. Og forklarmigrøv-gjorte – altså, at de har været gennem  skolesystemet og fået plausible forklaringer på, hvorfor de ikke nødvendigvis er glasklare successer på tidens fremherskende parametre. Det véd de simpelthen selv. “Det er jo, fordi …”- det ene og det andet.

Jeg underkender på ingen måde, at alle har noget at slås med. Men jeg tror på, at de skal mødes, hvor de er, og så skal de have lov at udvikle sig og lære i deres eget tempo – ikke i en standardiseret version af et digert værk fra lærerseminariets skematiserede opgørelse af, hvad man magter, hvis man er tildelt diagnose Y eller Z, eller har været udsat for ting og sager i skolen, som ingen burde opleve – eller om det så er sket i hjemmet. 

Mit take – som jo af gode grunde kun er funderet i mit menneskesyn og min evigt optimistiske tro på det allerbedste i andre mennesker – er, at hvis jeg viser dem tillid, giver dem rum og mulighed, så vil de flytte sig præcis så meget, som det er muligt for dem i den givne situation. Og dét – lige netop dét – vil jeg meget, meget gerne være med til og bidrage til. På bedste vis. Med omsorg. Med rummelighed. Med accept. Og med forståelse. 

Jeg er vist ikke så god til at forklare det her.
Hvorfor er jeg så begejstret?
De rører mig dybt.
Alle deres kampe, sejre, nederlag og alt det indimellem.
Det rører mig.
Dybt.

Those who can, do; those who can’t, teach

Det er svært. Nøj hvor er det svært.

Jeg er nu en god måned inde i mit nye liv som efterskolelærer. Jeg er så småt ved at være ovre spørgsmålene om, hvorfor i alverden jeg skiftede et trygt og velbetalt kommunikationsjob hos Politiet ud med et lærerjob på en efterskole i Sønderjylland. Og først nu er jeg ironisk nok ved at have formuleret en form for fornuftigt svar.

Den korte version er, at jeg havde brug for at prøve noget nyt. Havde brug for at være lidt mere på gyngende grund (Politikerne ville vel kalde det en brændende platform, og Hella Joof ville have sat ild til hele molevitten). Og det er nyt. Og skræmmende. Og svært. Helt vildt svært.

Tænk lige tanken engang: Hvordan engagerer og motiverer du 20-25 unge mennesker på 16 år til at lære? Og læg så til dit sikkert fremragende svar, at en klasse anno 2018 består af både knap så stærke, mediumstærke og meget stærke elever. Det er en kunst overhovedet at fastholde deres opmærksomhed. Og når du så har den (opmærksomheden), skal du sikre dig, at de også lærer noget. Med hver deres udgangspunkt og forudsætninger. Med hver deres baggrund. Med mangler. Med styrker. Med forcer. Med ønsker. Med idiosynkrasier. De er jo mennesker. Ikke helt færdigbagte endnu, men de har meninger og holdninger.

Og selv om de ikke havde. Selv om de var modellér-bare som i fortidens skole, ville jeg så være med til at uddanne dem til maskiner, der kan lire kongerække og årstal og facts af? Hvad tror du? Selvfølgelig ikke. Jeg har en masse ideer, tanker og visioner for, hvad der foregår. Men med et halvt år som meritlærer-studerende og to moduler – det ene var tysk, som jeg har droppet, og det andet var dansk som andetsprog, hvor jeg ikke lige fik afleveret den sidste opgave (endnu!) – som bagage, vil jeg en hel masse, men jeg har ikke et kæmpestort fundament eller nogen form for empiri til at tage mig derhen. Så hvad gør jeg så?

Føler mig frem. Forsøger at inddrage eleverne så meget som muligt. Og har lange indre monologer om, hvordan jeg både skal finde tid til at være et menneske, der møder 25 unge mennesker på hver deres præmisser OG tilgodese undervisningsministeriets ønsker til, hvad de skal lære i løbet af deres år i 10.klasse. 

Det er svært. Nøj hvor er det svært. 

Men det er heldigvis også sjovt – det fortæller jeg mere om næste gang.

Mojn-mojn

Showcase your talent

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. An ea, quae per vinitorem antea consequebatur, per se ipsa curabit? Qui-vere falsone, quaerere mittimus-dicitur oculis se privasse; Qui igitur convenit ab alia voluptate dicere naturam proficisci, in alia summum bonum ponere? Qui autem esse poteris, nisi te amor ipse ceperit? Duo Reges: constructio interrete. Quae in controversiam veniunt, de iis, si placet, disseramus. Ne in odium veniam, si amicum destitero tueri. Universa enim illorum ratione cum tota vestra confligendum puto. Erat enim Polemonis.

Sin est etiam corpus, ista explanatio naturae nempe hoc effecerit, ut ea, quae ante explanationem tenebamus, relinquamus. Primum in nostrane potestate est, quid meminerimus? Sed venio ad inconstantiae crimen, ne saepius dicas me aberrare; Equidem e Cn. Sed erat aequius Triarium aliquid de dissensione nostra iudicare. Nihil ad rem! Ne sit sane; Aliter enim explicari, quod quaeritur, non potest. Haec et tu ita posuisti, et verba vestra sunt. Hoc non est positum in nostra actione. Et quod est munus, quod opus sapientiae? Negabat igitur ullam esse artem, quae ipsa a se proficisceretur;

Quid, quod homines infima fortuna, nulla spe rerum gerendarum, opifices denique delectantur historia? Intrandum est igitur in rerum naturam et penitus quid ea postulet pervidendum; Hoc ne statuam quidem dicturam pater aiebat, si loqui posset. Paupertas si malum est, mendicus beatus esse nemo potest, quamvis sit sapiens. Ex eorum enim scriptis et institutis cum omnis doctrina liberalis, omnis historia. Facile est hoc cernere in primis puerorum aetatulis. Vide, quantum, inquam, fallare, Torquate. His singulis copiose responderi solet, sed quae perspicua sunt longa esse non debent.

Creativity takes courage

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Aliter homines, aliter philosophos loqui putas oportere? Efficiens dici potest.

Nos commodius agimus. An potest, inquit ille, quicquam esse suavius quam nihil dolere? An vero, inquit, quisquam potest probare, quod perceptfum, quod. Ergo opifex plus sibi proponet ad formarum quam civis excellens ad factorum pulchritudinem? Quod si ita se habeat, non possit beatam praestare vitam sapientia. Estne, quaeso, inquam, sitienti in bibendo voluptas? Quae diligentissime contra Aristonem dicuntur a Chryippo. Quae hic rei publicae vulnera inponebat, eadem ille sanabat.

Sapiens autem semper beatus est et est aliquando in dolore; Multa sunt dicta ab antiquis de contemnendis ac despiciendis rebus humanis; Vos autem cum perspicuis dubia debeatis illustrare, dubiis perspicua conamini tollere. Nunc omni virtuti vitium contrario nomine opponitur. Quae cum dixisset, finem ille. Duo Reges: constructio interrete.

Sed fac ista esse non inportuna; Satisne vobis videor pro meo iure in vestris auribus commentatus? Age, inquies, ista parva sunt. Quid iudicant sensus? Murenam te accusante defenderem. Et hanc quidem primam exigam a te operam, ut audias me quae a te dicta sunt refellentem. Uterque enim summo bono fruitur, id est voluptate. Perturbationes autem nulla naturae vi commoventur, omniaque ea sunt opiniones ac iudicia levitatis. Ex rebus enim timiditas, non ex vocabulis nascitur.

Velut ego nunc moveor

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Tubulo putas dicere?Non autem hoc: igitur ne illud quidem. Atque adhuc ea dixi, causa cur Zenoni non fuisset, quam ob rem a superiorum auctoritate discederet. Atque haec coniunctio confusioque virtutum tamen a philosophis ratione quadam distinguitur. Quis istud possit, inquit, negare? Duo Reges: constructio interrete.

Velut ego nunc moveor. Est enim tanti philosophi tamque nobilis audacter sua decreta defendere. Si quidem, inquit, tollerem, sed relinquo. Ex rebus enim timiditas, non ex vocabulis nascitur. Hoc dixerit potius Ennius: Nimium boni est, cui nihil est mali. Equidem etiam Epicurum, in physicis quidem, Democriteum puto. Aeque enim contingit omnibus fidibus, ut incontentae sint. De illis, cum volemus.

Certe non potest. Huius, Lyco, oratione locuples, rebus ipsis ielunior. Quamquam id quidem, infinitum est in hac urbe; Itaque quantum adiit periculum! ad honestatem enim illum omnem conatum suum referebat, non ad voluptatem. Mihi enim erit isdem istis fortasse iam utendum.

Nunc agendum est subtilius

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Duo Reges: constructio interrete. Hanc quoque iucunditatem, si vis, transfer in animum; Non semper, inquam; Itaque hic ipse iam pridem est reiectus; Illa tamen simplicia, vestra versuta. Sed tamen enitar et, si minus multa mihi occurrent, non fugiam ista popularia. Quis enim redargueret? Ita prorsus, inquam; Earum etiam rerum, quas terra gignit, educatio quaedam et perfectio est non dissimilis animantium.

Si longus, levis; Sed quid attinet de rebus tam apertis plura requirere? Sic enim maiores nostri labores non fugiendos tristissimo tamen verbo aerumnas etiam in deo nominaverunt. Hic, qui utrumque probat, ambobus debuit uti, sicut facit re, neque tamen dividit verbis.

Eorum enim est haec querela, qui sibi cari sunt seseque diligunt. Tria genera bonorum; Quorum altera prosunt, nocent altera. Sic, et quidem diligentius saepiusque ista loquemur inter nos agemusque communiter. Si longus, levis. Neutrum vero, inquit ille. Respondent extrema primis, media utrisque, omnia omnibus. Si stante, hoc natura videlicet vult, salvam esse se, quod concedimus; Eadem nunc mea adversum te oratio est. Quid de Pythagora?

Num igitur utiliorem tibi hunc Triarium putas esse posse, quam si tua sint Puteolis granaria? Itaque fecimus. Ergo id est convenienter naturae vivere, a natura discedere. Qui-vere falsone, quaerere mittimus-dicitur oculis se privasse;

Mihi quidem Homerus huius modi

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Longum est enim ad omnia respondere, quae a te dicta sunt. Traditur, inquit, ab Epicuro ratio neglegendi doloris. Ut pulsi recurrant? Expressa vero in iis aetatibus, quae iam confirmatae sunt. Duo Reges: constructio interrete. Quicquid enim a sapientia proficiscitur, id continuo debet expletum esse omnibus suis partibus; Quid igitur dubitamus in tota eius natura quaerere quid sit effectum? Illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere. Paulum, cum regem Persem captum adduceret, eodem flumine invectio? Zenonis est, inquam, hoc Stoici. In motu et in statu corporis nihil inest, quod animadvertendum esse ipsa natura iudicet? Immo videri fortasse.

Vulgo enim dicitur: Iucundi acti labores, nec male Euripidesconcludam, si potero, Latine; Si longus, levis. Vos autem cum perspicuis dubia debeatis illustrare, dubiis perspicua conamini tollere. Huius, Lyco, oratione locuples, rebus ipsis ielunior. Theophrasti igitur, inquit, tibi liber ille placet de beata vita? Videsne quam sit magna dissensio? Si mala non sunt, iacet omnis ratio Peripateticorum. Quis istum dolorem timet?

Mihi quidem Homerus huius modi quiddam vidisse videatur in iis, quae de Sirenum cantibus finxerit. Iam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi. Haec para/doca illi, nos admirabilia dicamus. Bonum valitudo: miser morbus. Restincta enim sitis stabilitatem voluptatis habet, inquit, illa autem voluptas ipsius restinctionis in motu est. Hoc loco tenere se Triarius non potuit. Non risu potius quam oratione eiciendum? Igitur ne dolorem quidem.

Nam quid possumus facere melius? Atqui reperies, inquit, in hoc quidem pertinacem;

Equidem e Cn. Sed ego in hoc resisto

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Stoici scilicet. At certe gravius. Esse enim quam vellet iniquus iustus poterat inpune. Quis istud possit, inquit, negare?

Equidem e Cn. Sed ego in hoc resisto; Ad eos igitur converte te, quaeso. Ita prorsus, inquam; Eam tum adesse, cum dolor omnis absit; Itaque fecimus. Si quicquam extra virtutem habeatur in bonis.

Confecta res esset. Apparet statim, quae sint officia, quae actiones. Non igitur bene. Prioris generis est docilitas, memoria; Praeclare hoc quidem. Cum id fugiunt, re eadem defendunt, quae Peripatetici, verba.

Non est ista, inquam, Piso, magna dissensio. Duo Reges: constructio interrete. Disserendi artem nullam habuit. Quae est igitur causa istarum angustiarum? Quae in controversiam veniunt, de iis, si placet, disseramus. Qui-vere falsone, quaerere mittimus-dicitur oculis se privasse; Quid nunc honeste dicit?

Prioris generis est docilitas

Estne, quaeso, inquam, sitienti in bibendo voluptas? Quodsi ipsam honestatem undique pertectam atque absolutam. Reguli reiciendam; Hoc dixerit potius Ennius: Nimium boni est, cui nihil est mali. Qui autem de summo bono dissentit de tota philosophiae ratione dissentit. Sed quanta sit alias, nunc tantum possitne esse tanta. Itaque primos congressus copulationesque et consuetudinum instituendarum voluntates fieri propter voluptatem;

Prioris generis est docilitas, memoria; Quod non faceret, si in voluptate summum bonum poneret. Et homini, qui ceteris animantibus plurimum praestat, praecipue a natura nihil datum esse dicemus? Hoc loco tenere se Triarius non potuit.

Omnis enim est natura diligens sui. Sed ad illum redeo. Hic quoque suus est de summoque bono dissentiens dici vere Peripateticus non potest. Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. Tenent mordicus. Sed haec nihil sane ad rem; Praeclare enim Plato: Beatum, cui etiam in senectute contigerit, ut sapientiam verasque opiniones assequi possit. Ego vero volo in virtute vim esse quam maximam; Familiares nostros, credo, Sironem dicis et Philodemum, cum optimos viros, tum homines doctissimos.

Igitur neque stultorum quis

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Longum est enim ad omnia respondere, quae a te dicta sunt. Traditur, inquit, ab Epicuro ratio neglegendi doloris. Ut pulsi recurrant? Expressa vero in iis aetatibus, quae iam confirmatae sunt. Duo Reges: constructio interrete. Quicquid enim a sapientia proficiscitur, id continuo debet expletum esse omnibus suis partibus; Quid igitur dubitamus in tota eius natura quaerere quid sit effectum? Illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere. Paulum, cum regem Persem captum adduceret, eodem flumine invectio? Zenonis est, inquam, hoc Stoici. In motu et in statu corporis nihil inest, quod animadvertendum esse ipsa natura iudicet? Immo videri fortasse.

Vulgo enim dicitur: Iucundi acti labores, nec male Euripidesconcludam, si potero, Latine; Si longus, levis. Vos autem cum perspicuis dubia debeatis illustrare, dubiis perspicua conamini tollere. Huius, Lyco, oratione locuples, rebus ipsis ielunior. Theophrasti igitur, inquit, tibi liber ille placet de beata vita? Videsne quam sit magna dissensio? Si mala non sunt, iacet omnis ratio Peripateticorum. Quis istum dolorem timet?

Mihi quidem Homerus huius modi quiddam vidisse videatur in iis, quae de Sirenum cantibus finxerit. Iam id ipsum absurdum, maximum malum neglegi. Haec para/doca illi, nos admirabilia dicamus. Bonum valitudo: miser morbus. Restincta enim sitis stabilitatem voluptatis habet, inquit, illa autem voluptas ipsius restinctionis in motu est. Hoc loco tenere se Triarius non potuit. Non risu potius quam oratione eiciendum? Igitur ne dolorem quidem.

Nam quid possumus facere melius? Atqui reperies, inquit, in hoc quidem pertinacem;